H διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και επείγουσας ιατρικής φροντίδας αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις στη διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας και Βουλγαρίας.

Η φτώχια, ο γεωγραφικός και κοινωνικός αποκλεισμός είναι ορισμένες από τις σημαντικότερες προσκλήσεις για όλα τα συστήματα υγείας, τόσο στη διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας – Βουλγαρίας, όσο και στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με το Προγραμματικό Έγγραφο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Συνεργασίας Interreg V-A «Ελλαδα – Βουλγαρία 2014-2020» σχετικά με την τη υπάρχουσα κατάσταση, ο πληθυσμός της διασυνοριακής περιοχής αντιμετωπίζει μία σειρά από σημαντικές προκλήσεις σχετικά με την υγεία. Προκλήσεις, που είναι ακόμη πιο έντονες στις απομακρυσμένες περιοχές και στα σημεία υψηλής συγκέντρωσης ειδικών πληθυσμιακών ομάδων. Επιπλέον, τα άτομα κάτω από το όριο της φτώχιας, καθώς και τα άτομα που μπορεί να βιώνουν γεωγραφικό και κοινωνικό αποκλεισμό, είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα υγείας, ενώ μελέτες δείχνουν ότι συχνά δεν δέχονται την απαραίτητη φροντίδα σε όρους ποιότητας (απουσία ή περιορισμένο ιατρικό προσωπικό και εξοπλισμός) ή χρόνου αντίδρασης (ιδιαίτερα στις περιπτώσεις επειγόντων περιστατικών).

Οι πάροχοι πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην διασυνοριακή περιοχή αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν παλαιωμένες ιατρικές υποδομές και εξοπλισμό, που περιορίζει τη δυνατότητα παρέμβασής τους, όχι μόνο στο επίπεδο των επειγόντων περιστατικών, αλλά και στη διαχείριση χρόνιων νοσημάτων.

Η χωρική ευθύνη των παρόχων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και των δύο χωρών που θα επωφεληθούν από το έργο SMiLe, καλύπτει έναν πληθυσμό 240.000 κατοίκων και έκταση 10.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, που περικλείει  περιοχές με έντονη πληθυσμιακή πολυπλοκότητα που συμπεριλαμβάνει μειονότητες όπως Πομάκους, Ρομά, μετανάστες κτλ.

Παράλληλα, τα πληθυσμιακά ποσοστά των ανηλίκων και υπερηλίκων – δυο ομάδες που χρήζουν συχνότερα άμεσης βοήθειας – είναι σημαντικά υψηλά, ενώ τα τελευταία χρόνια η ανθρωπιστική προσφυγική κρίση επιβάρυνε σημαντικά το σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ιδιαίτερα στο ελληνικό κομμάτι της διασυνοριακής περιοχής.

Στο παραπάνω πλαίσιο, η κεντρική ανάγκη που αποτέλεσε αφορμή για την ιδέα του έργου SMiLe ήταν η βελτίωση της συνολικής αποτελεσματικότητας της κάλυψης των αναγκών σε πρωτοβάθμια υγεία και επείγουσα ιατρική φροντίδα του διασυνοριακού πληθυσμού.

Ο κύριος στόχος του έργου SMiLe είναι να αναβαθμίσει τη δυνατότητα παρέμβασης των δομών και παρόχων πρωτοβάθμιας υγείας στη διασυνοριακή περιοχή, μέσω μίας ολοκληρωμένης προσέγγισης, που θα συμπεριλάβει τη βελτίωση των υποδομών, την προμήθεια εξειδικευμένου ιατρικού εξοπλισμού  που θα επιτρέπει την in situ παροχή βελτιωμένων υπηρεσιών φροντίδας υγείας, όπως επίσης και την προώθηση καινοτόμων πρακτικών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, με έμφαση στις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Η υλοποίηση αυτών των τριών βασικών αξόνων, βάσει των οποίων σχεδιάστηκε το σύνολο των δράσεων του έργου, έχει στόχο την άρση των φραγμών στην παροχή φροντίδας υγείας λόγω γεωγραφικών, κοινωνικών και ατομικών παραγόντων που εντοπίζονται στην διασυνοριακή περιοχή.

Επιπλέον, συμβάλλοντας στην επίτευξη του Ειδικού Στόχου του Άξονα Προτεραιότητας του Προγράμματος, το έργο SMiLe στοχεύει κυρίως στο να αναβαθμίσει και να εξοπλίσει με βασικό σύγχρονο εξοπλισμό έξι (6) Κέντρα Υγείας στη διασυνοριακή περιοχή (Παρανέστι, Νευροκόπι, Εχίνος, Ίασμος, Σταυρούπολη και Σουφλί), ενός (1) Περιφερειακό Νοσοκομείο (Διδυμότειχο), όπως επίσης και δύο (2) Πολυδύναμα Νοσοκομεία (Άρντινο και Χάρμανλι), που στο σύνολό τους βρίσκονται σε απομακρυσμένα και απομονωμένα τμήματα της διασυνοριακής περιοχής. Η βελτίωση της αντίδρασης στα επείγοντα περιστατικά, μέσω της βελτίωσης του συστήματος διαχείρισης των ασθενοφόρων στις περιοχές της Δράμας και του Χάρμανλι αποτελεί επίσης έναν από τους βασικούς στόχους του έργου. Επιπροσθέτως, ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί σε ασθενείς με αναπηρία μέσω της δημιουργίας ενός κέντρου εκπαίδευσης σχετικά με τις συγκεκριμένες ανάγκες τους, το οποίο θα εκπαιδεύει επαγγελματίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, που δραστηριοποιούνται στη διασυνοριακή περιοχή.

Εκτός των παραπάνω, το έργο έχει στόχο:

• να μεγιστοποιήσει την αποτελεσματικότητα των πόρων σχετικά με την υγεία και την ιατρική, παρέχοντας προηγμένες υπηρεσίες σε μεγαλύτερο αριθμό επωφελούμενων
• να ελαχιστοποιήσει την ανάγκη για διακομιδή ασθενών στις περιπτώσεις επειγόντων περιστατικών και χρόνιων νοσημάτων, μέσω της βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας σε επιλεγμένες περιοχές
• να δημιουργήσει ένα αίσθημα ασφάλειας στον τοπικό πληθυσμό και να ενδυναμώσει την πίστη και εμπιστοσύνη των κατοίκων στο δημόσιο σύστημα υγείας
• να μειώσει μεσοπρόθεσμα το κόστος παροχής φροντίδας υγείας, παρέχοντας πιο άμεση και ποιοτικότερη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, μειώνοντας έτσι τη νοσηρότητα του πληθυσμού

να δημιουργήσει ένα μόνιμο σύστημα και πλατφόρμα αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας από τους πολίτες, διασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο την συνεχή εποπτεία και βελτίωση